category_news

Eerste observatie ooit van een spontaan afgerijpte vrouwelijke Europese aal

Gepubliceerd op
1 november 2019

Voor de eerste keer in de geschiedenis hebben onderzoekers een spontaan afgerijpte vrouwelijke Europese aal waargenomen. De aal werd gevangen in 2002 en verbleef sindsdien in het Finse aquariumhuis Maretarium in Kotka. Onderzoekers van Wageningen University & Research hebben, samen met collega’s van het Natural Resources Institute Finland en het Maretarium, de aal bestudeerd om zo inzicht te krijgen in het natuurlijke proces van seksuele maturatie (afrijpen). Deze kennis zal bijdragen aan het sluiten van de productiecyclus in de aquacultuur. De kennis is ook belangrijk voor het behoud van de natuurlijke populatie.

Voortplanten in de Sargasso Zee

Op het eind van hun leven migreren Europese alen van het Europese zoetwater naar de Sargasso Zee om zich voort te planten. Als ze het continent verlaten zijn ze 5 tot 50 jaar oud maar nog altijd pre-pubers. Na een 5 tot 6.000 km lange zwemtrip, reproduceren ze zich. Snel daarna sterven ze. De twee dagen oude larven die ooit zijn gevangen in de Sargasso, zijn nog altijd het meest overtuigende bewijs dat ze zich daar zouden voortplanten. Natuurlijk gerijpte alen zijn nog nooit gevangen, niet in de Sargasso Zee of ergens anders. Alleen door langdurige hormonale behandeling kunnen alen kunstmatig tot afrijping komen in gevangenschap.

Alen in het Maretarium, foto: Pauline Jehannet
Alen in het Maretarium, foto: Pauline Jehannet

De spontaan afgerijpte aal was een 43 jaar oude vrouw, ooit uitgezet als Franse glasaal in het Finse meer Lake Vesijärvi in 1978. Ze maakte deel uit van een groep van twaalf alen die in 2002 werd teruggevangen en werd overgebracht naar het Finse Maretarium in Kotka. Afgelopen zomer nam haar buikomvang toe ten teken van het hydrateren van de oocyten tijdens de laatste fase van de afrijping. Uiteindelijk stierf ze bij een lengte van 114 cm en een gewicht van 3.3 kg. De meeste oocyten waren al overrijp en waren niet als eieren afgezet. De overige alen van de groep zullen regelmatig worden onderzocht om te bepalen hoe rijp ze zijn.

Paling aquacultuur en behoud van de natuurlijke populatie

Alen kunnen in gevangenschap tot voortplanten worden aangezet met behulp van hormonale injecties, maar de larven die daaruit voortkomen, sterven voordat ze eten. “In Wageningen kunnen we larven wekelijks produceren” zegt onderzoeker Arjan Palstra van het Eel Reproduction Innovation Centre (EELRIC), een R&D samenwerkingsinitiatief van Wageningen Livestock Research en Duurzame Palingsector Nederland (DUPAN). “Maar wat altijd ontbrak was een natuurlijke referentie voor het proces van seksuele maturatie in alen. En dat is belangrijk want met die kennis kunnen we de kwaliteit van de eieren en larven die we produceren, verbeteren.”

Met de nieuw verkregen inzichten verwachten de onderzoekers de huidige protocollen te kunnen verbeteren en methoden te ontwikkelen om alen natuurlijk af te laten rijpen. Dat zal bijdragen aan het sluiten van de productiecyclus ten behoeve van de aquacultuur. De kennis is daarnaast ook belangrijk voor het beheer van de natuurlijke populatie en het behoud van deze iconische vis.